Bedrijf G.H. Lückens

Lückens nam begin 1916 het stukadoorsbedrijf van zijn vader over en voerde - net als voorheen zijn vader - het bedrijf onder zijn eigen naam. Het bedrijf beschikte over een aantal kleine pakhuizen, toegankelijk via het Arminiaanse Glop: de steeg tussen Ramen 16 en Ramen 18.

Pakhuizen

In de pakhuizen was de opslag van de benodigde materialen, zoals de steenkalk die gebruikt werd als basis voor de witkalk en de stucpleister. Ook stonden er de kruiwagens, de handkar en het benodigde stukadoorsgereedschap. Verder waren er de blusbak en twee kalkkuilen, in het kleinste en L-vormige pakhuis achter het woonhuis Ramen 16. Op de zolder van het pakhuis achter Ramen 18 was het eerste atelier van de kunstenaar.

Gebruiksklaarmaken van de kalk

De steenkalk werd door de Enci geproduceerd en als kalkkluiten in een zak geleverd. Voordat de kalk klaar was voor gebruik, moest de kalk geblust worden. Dit gebeurde zoals gezegd in het kleinste pakhuis, in de tuin van Ramen 16. De blusbak was een langwerpige houten bak, die aan een korte kant omhoog gebracht kon worden met een draaimechanisme. De bodem van de busblak liep dan schuin af in de richting van de kalkkuil. De andere korte zijde van de blusbak was voorzien van een houten schuif en een rooster.

Blussen

De blusbak werd gevuld met meerdere kalkkluiten. Na toevoegen van water ontstond een chemische reactie, die met veel hitte gepaard ging. De massa moest regelmatig met de kalkschep worden geroerd. Zodra de kalk volledig was geblust, draaide de knecht met een zwengel de ene kant van de blusbak iets omhoog. De houten schuif van de blusbak werd geopend en de gebluste kalk gleed de kalkkuil in. Eventuele ongebluste deeltjes bleven in de blusbak achter het rooster zitten. Het blussen van de kalk nam een hele werkdag in beslag. Zodra een van de twee kalkkuilen leeg begon te raken, werd opnieuw een portie kalk geblust.

Riskante situaties

De ongebluste of gebluste kalk leidde soms tot riskante situaties en niet alleen tijdens het werk! Zo ontstond in het grotere pakhuis een brandje, nadat opgeschoten jongens in hoge nood de voorraad kalkkluiten hadden 'bewaterd'. Bij een ander voorval brak de oudste dochter van G.H. Lückens, Lien, haar been bij een ongeluk met de blusbak. En de tweede dochter, Gerdien, viel tijdens het verstoppertje spelen in de kleine kalkkuil. Gelukkig werd haar geroep gehoord door moeder Lückens en kon zij er snel uitgetrokken worden. Het enige gevolg was, dat de kleding en de schoenen die zij droeg meteen weggegooid moesten worden.

Bedrijfsvoering

Het stukadoorsbedrijf van Lückens was een zogenaamd burgerbedrijf: een patroon met enkele vaste medewerkers, 'knechten' genoemd. Na 1900 voerden in de woningbouw de aannemersbedrijven de boventoon. Zij deden mee aan de openbare aanbestedingen en werkten met onderaannemers en stukloon. Na 1920 ging de gemeente Hoorn het onderhoud van hun gemeentepanden in deelaanbestedingen per vakgebied uitzetten, zodat burgerbedrijven zelf konden inschrijven op een openbare aanbesteding. Lückens schreef elk jaar in op de aanbestedingen voor onderhoud van de gemeentescholen, het politiebureau enzovoort.

Daarnaast deed Lückens onderhoud voor particulieren. Hij was een harde, gemotiveerde werker, maar had zoals veel kunstenaars geen zakelijke inslag. Als een klant de rekening niet kon betalen accepteerde hij betaling in natura, veelal antiek. Mensen die helemaal geen cent te makken hadden gaf hij gratis een emmertje witkalk en een kwast mee.

Borg staan met desastreuze gevolgen

In de crisistijd stond hij op verzoek borg voor een zakenvriend. Dit liep verkeerd af en het gezin Lückens is jaren gebukt gegaan onder het afbetalen van de schulden, terwijl in die periode ook de eigen bedrijfsinkomsten drastisch terugliepen.

Lückens moest noodgedwongen een aantal panden verkopen, in de Pompsteeg, Venenlaan en Achter op 't Zand. Enkele maanden voor zijn overlijden was Lückens vrij van schulden. Na zijn begrafenis zijn de bedrijfsinboedel en het resterend onroerend goed aan de Ramen en het Arminiaansche Glop via een veiling verkocht.